Creatieve programma’s in zorg en welzijn

Kennis maken?

Benieuwd wat Kwiek voor je zorgorganisatie kan doen? Neem vrijblijvend contact met ons op.

Gratis Kwiekbekje of Ethiekbekje ontvangen?

Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!

Categorie: Blog

Van Stadsduif naar vreemde snoeshaan

Vier was ik

en voor het eerst in De Stad, huppelend aan de hand van mijn vader. Ik kreeg rode sandaaltjes en een halve worst van de Hema.

Voor de ingang van de Hema zat de Stadsduif, hij fladderde wat achter mij aan. “Pas maar op, voor je het weet, eet hij je worst op.”, zei mijn vader.

Pa gaf me een vette knipoog en hop, daar ging het laatste stukje.

Het kon me niets schelen.

De stad had me betoverd. Eenmaal thuis wilde ik direct weer terug.

Als kleuter trok ik aan mijn tenen om ze harder te laten groeien. En ik zeurde om nieuwe schoenen uit de stad.

Als puber fietste ik kilometers door weer en wind om door de stad te dwalen. Op mijn 18e verliet ik mijn geboortedorp voorgoed.

De Domstad werd mijn nieuwe thuis: Daar ging ik nooit meer weg.

Zorgeloze picknick voor zorgmedewerkers

… om éven bij te komen in coronatijd!

Zorgprofessionals werken in deze tijd harder dan ooit. Van verzorgenden en verpleegkundigen horen we hoeveel er tijdens de coronacrisis wordt gevraagd van hun inzet, flexibiliteit en creativiteit.

Samen mensen letterlijk in het zonnetje zetten

Het indrukwekkende collectief applaus voor de medewerkers in de zorg bracht ons op het idee om zorgprofessionals niet alleen symbolisch in het zonnetje te zetten, maar écht iets te doen voor een aantal van hen. We vroegen Fort aan de Klop om ons te helpen een aantal zorgverleners te laten genieten van een ontspannen momentje.

Lekker sloom

Als nieuwbakken Friezin met een kersvers rijbewijs, rij ik onwennig door het Friese platteland. Bewust bekwaam, zeg maar. Trouwens ook vaak bewust onbekwaam. Vooral op een drukke rotonde of een volle parkeerplaats.  

Om mijn demonen de baas te blijven, oefen ik dagelijks. Ik stap in mijn piepkleine boodschappenwagen, klem mijn stuur stevig in beide handen en houd me keurig aan de maximale snelheid.

Mijn Friese dorpsgenoten, niet gehinderd door mijn dagelijkse angsten, zetten er meestal flink de sokken in. Mijn blauwe brikkie wordt dan ook regelmatig ingehaald.

Ik zag je gisteren rijden, je bent wel een beetje een slome, hè, zegt de buurman, leunend over het tuinhek.

Lees verder

De Kabouter

“Doe precies wat ik zeg.”
Streng kijkt Julia mij aan. “Ik heb veel aandacht nodig.  Ik wil dat je ‘s morgens als eerste aan mij denkt. En je moet me iedere dag schrijven!”


Sinds een aantal weken ben ik in de ban van Julia.

Zij is irritant, dwingend en veeleisend.
Ik neem dat alles voor lief want ze belooft mij gouden bergen.

Lees verder

Het verhaal is net begonnen en nog lang niet af Gastblog van Coosje Meerveld

Pilot: De Verhalencirkel als hulpmiddel voor persoonsgerichte zorg bij Careaz

De cliënt als mens

In verpleeghuiszorg is de ‘cliënt als mens’ altijd het vertrekpunt. Daarbij moet het gaan over alle levensdomeinen die voor de cliënt van belang zijn.” * (voetnoot die verwijst naar onderaan de tekst) Hoe doen we dat in een maatschappij waarin we bijna geen tijd meer nemen om werkelijk naar een ander te kijken en te luisteren? Mensen blijven lang thuis wonen en als er al wordt verhuisd naar een verpleeghuis, hoe goed kunnen we iemand dan nog leren kennen? Persoonsgerichte zorg, zorg op maat en belevingsgerichte zorg. Het lijkt haast een onmogelijke opdracht.

Welzijn bij Careaz

Careaz besloot in 2016 meer te gaan investeren in het welzijn van haar bewoners en cliënten. Dit uitte zich in de nieuwe functie van Welzijnscoaches , uitbreiding van de formatie van de Geestelijke Verzorger en o.a. in een pilot met de Verhalencirkel.

Oog en oor voor het verhaal
Meer oog dus voor de cliënt als mens. Deze mens komt binnen met een verhaal en dat verhaal stopt niet na de verhuizing van extramuraal naar intramuraal. Nee, het verhaal gaat verder, het gaat door. Op welke manier krijgen we daar weer oog en oren voor?

De workshop als kick off

Careaz kwam in aanraking met de Verhalencirkel via een beurs. Een verpleegkundige was zo enthousiast dat zij dit idee meenam naar haar manager. Deze bracht het weer bij de Geestelijk Verzorgers. Een werkgroep werd gestart met een pilot om met de Verhalencirkel aan de slag te gaan. Een inspirerende, enthousiasmerende en afwisselende workshop van Bureau Kwiek was de aftrap van deze pilot. Na de workshops kregen zorgprofessionals van de pilotteams een Verhalencirkel mee en konden ze op hun eigen afdeling aan de slag gaan.

Iedereen heeft een verhaal

Om te kunnen meten wat de meerwaarde zou kunnen zijn van deze Verhalencirkel, is er voor de start van de pilot een 0-meting gedaan bij een aantal bewoners. De geselecteerde bewoners waren heel divers. PG, somatisch en woonzorgcentrum bewoners. Ze werden bevraagd over hoe op dat moment werd omgegaan met het levensverhaal wat zij met zich meedragen. Is daar aandacht voor? Weten de zorgprofessionals wel van de belangrijke markeringen in hun leven? Voelt de bewoner zich veilig genoeg om met haar verhaal te komen wanneer zij daar behoefte aan heeft?

Gezien worden

Na een half jaar is de pilot afgesloten. Met dezelfde bewoners is weer gesproken over wat ze veranderd zagen. Bij sommigen was er een duidelijk merkbaar verschil , ze ervoeren dat de zorgprofessional meer aandacht had voor hun verhaal. Maar bij de meeste mensen was het wat lastiger te duiden. Sommige bewoners verwachten niet zoveel meer en zijn snel tevreden, of weten echt niet meer wie ze gister gesproken hebben.

Tijd voor elkaar
De grootste verandering vond plaats binnen het team zelf. Ineens gingen collega’s anders om met elkaar. Ze namen weer tijd om ook even met elkaar in gesprek te gaan. Het heeft de “handen aan het bed” gemaakt tot passievolle en zinvolle handen.

Werken vanuit het hart

Want wat is het belangrijk dat de zorgprofessionals dit werk vooral ook met hun hart kunnen blijven doen. Vroeger werd gesproken dat het vak van verpleging en verzorging een roeping is. Vandaag de dag lijkt het te veranderen in een vak vol regels, beperkingen en administratieve handelingen. De wens van Careaz is dan ook dat met behulp van de Verhalencirkel, de medewerkers aan het bed, de vroegere roeping weer kunnen ervaren en voelen.

Want 1 ding is zeker, het verhaal is net begonnen en nog lang niet af. De cirkel is rond en wordt dus verder gerold!

Coosje Meerveld
Coosje is Geestelijk Verzorger bij Careaz, Zorgorganisatie in de Oost-Achterhoek

* “In verpleeghuiszorg is de ‘cliënt als mens’ altijd het vertrekpunt. Daarbij moet het gaan over alle levensdomeinen die voor de cliënt van belang zijn.” * Dit is een prachtige zin uit het kwaliteitskader verpleeghuiszorg 2017 (pagina 9)

Samen een levenskastje maken; Laat zien wie je bent

Blijven wie je bent.
Ook als je ouder wordt of ziek bent.

Niet makkelijk.
Zeker niet als je woont in een zorginstelling en afhankelijk bent van anderen. Hoe kun je blijven wie je bent? Wat is daar voor nodig? Als je dat zelf niet meer kan, wie kan je daarbij ondersteunen?

Ook voor zorgverleners is het soms zoeken. Ieder mens is immers uniek en verdient een unieke benadering. Maar hoe doe je dat? Hoe weet je wat voor iemand echt belangrijk is? Daarvoor moet je iemand kennen. Zijn of haar levensverhaal kennen.  Nog steeds de lerares kunnen zien of de bakker, in plaats van de morrende, oude grijze duif, of de stille man in de rolstoel.

Lees verder

Kijk mij aan

Kijk mij aan!

‘ Kijk mij aan als ik tegen je praat’ Ik hoor het mijn moeder nog zeggen. Iemand in de ogen kijken. Dat was wel het laatste waar ik als puber zin in had.
Met iemand schuifelen? Graag, maar wel met mijn ogen dicht. Iemand wil mij passeren op straat?  Prima, maar ik blijf strak naar de grond staren.

Inmiddels ben ik al een poosje puber af. Ik weet hoe belangrijk oogcontact is voor een goed gesprek. ‘Kijk mij aan als ik tegen je praat’, hoor ik mij zelf soms roepen tegen mijn puberzonen. Tot mijn eigen afgrijzen en die van hen.
Maar toch .. iemand lang aankijken, vind ik nog steeds ongemakkelijk.

En daar ben ik niet alleen in.
Elkaar echt in de ogen kijken, is niet makkelijk.
Elkaar langer dan een minuut in de ogen kijken, is spannend en confronterend. Elkaar vier minuten onafgebroken aankijken is bijna niet te doen. Het is een van de moeilijkste experimenten uit de psychologie. Het proberen waard. Als het lukt, ontstaat er een intens contact waar geen gesprek tegenop is gewassen. Vier minuten oogcontact brengt mensen dichter bij elkaar dan wat ook, zegt hoogleraar Psychologie Arthur Aron.

Dit gegeven inspireerde Amnesty International. De mensenrechtenorganisatie maakte een video waarin een aantal Europeanen vier minuten lang in de ogen kijken van vluchtelingen. En laat op ontroerende wijze zien wat we vooral niet moeten doen: wegkijken.

Vier minuten oogcontact is genoeg om nooit meer weg te kijken.

Ik kijk de video samen met mijn puber. ‘Ongemakkelijk’, zegt hij. ‘Maar wel mooi.’

De weg wijzen of het gesprek aangaan?

Ik heb een typisch ‘VVV-hoofd’.

De hele dag door beantwoord ik vragen van onbekende mensen. Ze vragen mij de weg. Of de tijd. Of waar lijn 6 stopt. Ik geef altijd graag en vriendelijk antwoord. Binnen tien tellen is de vraag beantwoord en heb ik iemand blij gemaakt. Wie wil dat nou niet?

Levensvragen zijn een stuk minder eenvoudig te beantwoorden.

Levensvragen zijn persoonlijke vragen over het leven en onze plaats in de wereld. Wat is de zin van mijn leven? Waar heb ik dit aan verdiend? Hoe ziet mijn toekomst er uit? Op deze vragen zijn geen pasklare antwoorden te geven.

Is een vriendelijke reactie voldoende? Of wordt er meer van ons verwacht? Lees verder

Geen zin om te leren? Dan maak je maar zin! Drie dingen die helpen.

We wisten al een tijdje dat er iets mis was. Maar toen Jaap de buurman aanviel, werd het echt tijd om in te grijpen. Hij moest terug naar school. En ik ook. Om te leren over dominantie en strak leidinggeven. Voor wie mij niet kent, dit zijn niet mijn sterkste eigenschappen. Ik ging het proberen, Natuurlijk. Ik wilde Jaap immers niet kwijt.

Maar terug naar de schoolbanken? Daar moest ik even zin voor maken. Drie dingen waarvan je zin krijgt om te leren en die je motivatie hoog houden.   Lees verder